JASO مخفف عبارت (Japanese Automotive Standards Organization) یک استاندارد تخصصی برای روغن های مخصوص موتور سیکلت است. این استاندارد ویژگی های اصطکاکی و عملکرد کلاچ را به خوبی در نظر می گیرد. وقتی روی بسته بندی روغن موتور، عبارت Jaso ma دیده می شود، یعنی این روغن مخصوص موتور هایی با کلاچ مرطوب است. اگر قصد خرید روغن موتور سیکلت را دارید، بهتر است بدانید استاندارد جاسو چیست و انواع مختلف آن چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند.
انواع استاندارد JASO کدامند؟
استاندارد JASO دارای سه نوع است.
- Jaso ma: مخصوص موتور هایی با سیستم کلاچ مرطوب
- Jaso mb: مخصوص موتور هایی با سیستم کلاچ خشک
- Jaso ma2: نسخه بهبود یافته Jaso ma با عملکرد بهتر در زمینه کاهش اصطکاک
روغن موتور Jaso ma2 چیست؟
استاندارد Jaso ma2 یک نسخه پیشرفته از استاندارد جاسو است که موجب افزایش توان خروجی موتور سیکلت ها می شود. روغن موتور هایی که این استاندارد را دارند، عملکرد اصطکاکی دقیق تری داشته و پایداری حرارتی بالاتری ایجاد می کنند. با پیشرفت تکنولوژی موتور سیکلت ها و افزایش توان خروجی آن ها، نیاز به روغن هایی با این ویژگی افزایش پیدا کرد. به همین خاطر استاندارد Jaso ma2 به وجود آمد.
این استاندارد نسخه پیشرفته ma است و محدوده اصطکاک و کنترل چسبندگی آن دقیق تر تعریف شده است. روغن موتور هایی که استاندارد ma2 دارند، اصطکاک بیشتری را حفظ می کنند تا در دور موتور بالا یا شرایط سخت کلاچ لغزنده نداشته باشند.
اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم استاندارد Jaso ma2 چیست، کافی است به این نکته اشاره کنیم که ma2 برای موتور های مدرن تر و پرفشارتر طراحی شده که در آن ها دمای کاری بالاتر است و نیاز به چسبندگی قوی تر میان دیسک های کلاچ وجود دارد. این نوع روغن ها معمولاً از مواد افزودنی با کیفیت تر ساخته می شوند و پایداری‌شان در گرما و فشار بیشتر است.
بهترین روغن موتور سیکلت برای موتور سیکلت های انژکتوری جدید یا مدل هایی که سیستم خنک کاری بهتری دارند، همین روغن ma2 است؛ زیرا ضمن حفاظت بهتر از موتور، باعث انتقال قدرت نرم تر بین دنده ها نیز می شود. برخی از برند های معروف ایرانی در سال های اخیر موفق شده اند، مجوز تولید ma2 را از مراجع داخلی دریافت کنند. این یعنی دیگر برای داشتن یک روغن موتور سیکلت خوب، نیازی نیست برند خارجی بخرید. فقط کافی است هنگام خرید روی بسته به دنبال برچسب ma2 باشید. روغن های کراپ ایران دارای این استاندارد هستند و با خیال راحت می توانید آن ها را با قیمت مناسب تهیه نمایید.
روغن موتور Jaso ma چیست؟
اگر می پرسید Jaso ma چیست و چه تفاوتی با نمونه قبلی دارد، باید این نکته را بدانید که روغن های ma چسبندگی مناسبی دارند و از لغزش و سر خوردن کلاچ جلوگیری می کنند، اما از نظر عملکرد اصطکاکی نسبت به گزینه قبلی کمی ضعیف تر هستند. روغن موتور های دارای این استاندارد، برای موتور سیکلت هایی طراحی شده اند که موتور، گیربکس و کلاچ آن ها در یک سیستم واحد کار می کنند. در این حالت اگر روغن موتور خیلی لغزنده باشد، ممکن است در هنگام تعویض دنده، اصطکاک کاهش یابد و کلاچ درست عمل نکند. به همین دلیل در روغن موتور های ma از افزودنی های کاهش دهنده اصطکاک مانند Friction Modifiers استفاده نمی شود.
این نوع روغن موتور سیکلت برای موتور هایی مانند هوندا یاماها یا بنلی قابل استفاده است. شما می توانید با توجه به دفترچه فنی موتور، یک روغن مناسب از برند های ایرانی و خارجی را با استاندارد Jaso ma انتخاب کنید. البته این نکته را بدانید که روغن موتور سیکلت ایرانی از نظر قیمت نسبت به نمونه های خارجی مناسب تر است. اگرچه بعضی از روغن موتور های ایرانی مانند روغن های کراپ ایران دارای استاندارد جاسو هستند اما با قیمتی بسیار مناسب یعنی زیر ۳۰۰ هزار تومان به فروش می رسند.
روغن موتور Jaso mb چیست؟
استاندارد Jaso mb برای موتور سیکلت هایی طراحی شده که در آن ها سیستم کلاچ از موتور جدا است. به عنوان مثال اسکوتر ها و برخی از موتور های اتوماتیک ویژگی هایی دارند که می توان از روغن های Jaso mb برای آن ها استفاده نمود. در پاسخ به سوال Jaso mb چیست، باید بگوییم این هم یک نسخه از استاندارد ژاپنی جاسو است که برای روغن موتور سیکلت تعریف شده است.
روغن هایی که این استاندارد را دارند، حاوی افزودنی هایی هستند که اصطکاک را کاهش می دهند تا راندمان حرکتی موتور بالا برود. برای موتور سیکلت هایی مانند اسکوتر ها و مدل های اتوماتیک نیازی نیست روغن اصطکاک بالایی ایجاد کند. بلکه برعکس هرچه روان تر باشد، مصرف سوخت کمتر می شود. اگر شما هم صاحب یک اسکوتر اتوماتیک هستید و می خواهید بهترین روغن موتور سیکلت را برای وسیله نقلیه خود انتخاب کنید، برچسب Jaso mb دقیقاً همان چیزی است که باید به دنبال آن باشید.
این روغن ها دمای کارکرد موتور را پایین می آورند و مصرف سوخت را بهینه می کنند. فرمولاسیون روغن های Jaso mb ساده تر است و برای بار اصطکاکی کمتری طراحی شده اند.
توجه: این روغن موتور ها برای موتور سیکلت های دنده‌ای یا کلاچ دار مناسب نیستند. چون ممکن است باعث لغزش کلاچ شوند. لغزش کلاچ نیز در دراز مدت به گیربکس و صفحه کلاچ آسیب می زند.
تفاوت بین جاسو ma2- ma و mab
اگر بخواهیم ساده بگوییم، تفاوتی اصلی این سه استاندارد در سطح اصطکاک روغن و نحوه تعامل آن ها با کلاچ است.
- روغن های ma و ma2 مخصوص موتور سیکلت هایی هستند که از سیستم کلاچ مرطوب استفاده می کنند. در حالی که mb برای موتور هایی است که کلاچ جداگانه یا خشک دارند.
- ma و ma2 هر دو از افزودنی های ضد اصطکاک پرهیز می کنند تا لغزش کلاچ رخ ندهد، اما ma2 محدوده اصطکاکی دقیق تر و کنترل شده تری دارد. (به همین دلیل روغن های ma2 گزینه بهتری برای موتور سیکلت های پرقدرت و مدرن محسوب می شوند. در حالی که روغن ma برای مدل های کلاسیک تر کفایت می کند.)
- روغن mb مسیر کاملاً متفاوتی دارد. این نوع روغن برای کاهش اصطکاک و افزایش بازدهی سوخت طراحی شده است.
- از نظر عملکردی اگر ma و ma2 روغن هایی برای چسبندگی بیشتر باشند، mb روغنی برای لغزش بیشتر و راندمان بالاتر است.
- در مورد قیمت روغن موتور سیکلت نیز تفاوت ها محسوس است. روغن mb ارزان ترین نوع است. روغن ma قیمت متوسطی دارد و 2ma معمولاً بالاترین قیمت را دارد.
کلام پایانی
در پاسخ به پرسش استاندارد جاسو چیست، باید گفت این استاندارد معیاری حیاتی برای انتخاب درست روغن موتور سیکلت است که مشخص می کند روغن چگونه با موتور و کلاچ تعامل دارد. روغن های جاسو ma و ma2 مناسب ترین گزینه برای موتور سیکلت های دنده ای هستند. در حالی که روغن جاسو mb برای اسکوتر ها و موتور های اتوماتیک بهترین عملکرد را دارد.
